ΜΗ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ (ΔΙΑΔΟΣΗΣ)

ΧΡΗΣΗ

α. Το Μη Συγκεκριμένο Αόριστο τον χρησιμοποιούμε για να αναφερθούμε σε ένα γεγονός που έγινε στο παρελθόν για το οποίο ο ομιλητής το πληροφορήθηκε από ένα τρίτο πρόσωπο.

β. Επίσης τον χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε διαπίστωση εκ των υστέρων

Cüzdanım evde unutmuşum

(ξέχασα το πορτοφόλι μου στο σπίτι)

Βλέπουμε σε αυτό το παράδειγμα ότι ξέχασα το πορτοφόλι στο σπίτι αλλά το κατάλαβα αργότερα.

γ. Όταν αφηγούμαστε ειδήσεις, παραμύθια και ΚΥΡΙΩΣ κουτσομπολιά

δ. Για να εκφράσουμε ένα γεγονός για το οποίο δεν ήμαστε βέβαιοι ότι έγινε ή θέλουμε να εκφράσουμε ειρωνεία.

ε. Μετά από τις λέξεις

acaba (άραγε)

duyduğyma göre (από όσο άκουσα)

sözde (δήθεν)

galiba (μάλλον)

gazetelere göre (σύμφωνα με τις εφημερίδες)

radyodan duydum (άκουσα στο ραδιόφωνο)

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΚΑΤΑΦΑΣΗ

Η κατάφαση του Μη Συγκεκριμένου Αόριστου σχηματίζεται αν στη ρίζα το ρήματος προσθέσουμε την κατάληξη του Μη Συγκεκριμένου Αόριστου (ο χρόνος από δω και στο εξής θα αναγράφεται με την συντομογραφία ΜΣΑ) και στη συνέχεια τις προσωπικές καταλήξεις.

Η κατάληξη του ΜΣΑ είναι η : -miş, -mış, -müş, -muş σύμφωνα με την φωνητική αρμονία.

Έτσι αν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι e, i, τότε η κατάληξη του ΜΣΑ είναι: -miş

Αν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι a, ı, τότε η κατάληξη του ΜΣΑ είναι: -mış

Aν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι ö, ü, τότε η κατάληξη του ΜΣΑ είναι: -müş

Aν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι o, u, τότε η κατάληξη του ΜΣΑ είναι: -muş

Έχουμε δηλαδή:

Ρίζα του ρήματος + Κατάληξη ΜΣΑ + Προσωπικές Καταλήξεις

Ρίζα ρήματος + -miş, -mış, -müş, -muş + Προσωπικές Καταλήξεις

Ας θυμηθούμε για μια ακόμη φορά τις προσωπικές καταλήξεις

im, ım, üm, um

sin, sın, sün, sun

iz, ız, üz, uz

siniz, sınız, sünüz, sunuz

(ler, lar)

Ας δούμε ένα παράδειγμα. Και στο ΜΣΑ θα χρησιμοποιήσουμε το ρήμα gelmek

gelmek = gel

(ρίζα ρήματος)

gel + miş + im = gelmişim (ήρθα)

gel + miş + sin = gelmişsin (ήρθες)

gel + miş + --- = gelmiş (ήρθε)

gel + miş + iz = gelmişiz (ήρθαμε)

gel + miş + siniz = gelmişsiniz (ήρθατε)

gel + miş + (ler) = gelmişler (ήρθαν)

Βλέπουμε ότι η μετάφραση δεν διαφέρει με αυτή του αορίστου. Διαφέρει όμως η χρήση τους!

ΑΡΝΗΣΗ

Η άρνηση του ΜΣΑ σχηματίζεται αν στη ρίζα του ρήματος προσθέσουμε την αρνητική κατάληξη -me, -ma (ανάλογα με την φωνητική αρμονία), στη συνέχεια τις καταλήξεις του ΜΣΑ -miş, -mış και τέλος τις προσωπικές καταλήξεις

Ρίζα του ρήματος + Αρνητική Κατάληξη + Κατάληξη του ΜΣΑ + Προσωπικές Καταλήξεις

Ρίζα του ρήματος + -me, -ma + -miş, -mış + Προσωπικές Καταλήξεις

Φωνητική αρμονία:

Αν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι e, i, ü, ö τότε μπαίνει η αρνητική κατάληξη -me

Αν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι a, ı, u, u τότε μπαίνει η αρνητική κατάληξη -ma

Ας δούμε λοιπόν την άρνηση του Μη Συγκεκριμένου Αορίστου του ρήματος gelmek

gelmemişim

gelmemişsin

gelmemiş

gelmemişiz

gelmemişsiniz

gelmemişler

ΕΡΩΤΗΣΗ

Η ερώτηση του ΜΣΑ σχηματίζεται με τη ρίζα το θέματος και την κατάληξη του ΜΣΑ. Μετά το ρήμα ακολουθεί η ερωτηματική λέξη mi, mı, mü, mu (ανάλογα με την φωνητική αρμονία) στην οποία προστίθεται η προσωπική κατάληξη. Εξαίρεση αποτελεί το γ' πληθυντικό πρόσωπο όπως θα δούμε παρακάτω.

Ρίζα ρήματος + κατάληξη ΜΣΑ Ερωτηματική Λέξη + Προσωπικές Καταλήξεις

Ρίζα ρήματος + -miş, -mış, -müş, -muş mi, mı, mü, mu+ (y)+Προσωπικές Καταλήξεις

Παράδειγμα

gelmiş miyim?

gelmiş misin?

gelmiş mi?

gelmiş miyiz?

gelmiş misiniz?

gelmiş(ler) mi?

1η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Βλέπουμε πως στο γ' πληθυντικό πρόσωπο η προσωπική κατάληξη δεν κολλάει στην ερωτηματική λέξη mi αλλά στο ρήμα.

2η ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ

Στο α ενικό και πληθυντικό πρόσωπο ανάμεσα στην ερωτηματική λέξη mi και την προσωπική κατάληξη αναπτύσσεται το γράμμα y.

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

Η αρνητική ερώτηση σχηματίζεται με τον αρνητικό τύπο του ρήματος του γ' προσώπου στο ΜΣΑ και στη συνέχεια την ερωτηματική λέξη mi, mı, mü, mu (ανάλογα με την φωνητική αρμονία) στην οποία προστίθεται η προσωπική κατάληξη. Εξαίρεση αποτελεί το γ' πληθυντικό πρόσωπο όπως θα δούμε παρακάτω.

Ρίζα ρήματος +αρνητική κατάληξη + κατάληξη ΜΣΑ Ερωτηματική Λέξη + Προσωπικές Καταλήξεις

Ρίζα ρήματος + -me, -ma + -miş, -mış mi, mı, mü, mu+ (y)+Προσωπικές Καταλήξεις

Παράδειγμα

gelmemiş miyim?

gelmemiş misin?

gelmemiş mi?

gelmemiş miyiz?

gelmemiş misiniz?

gelmemiş(ler) mi?