ΓΕΝΙΚΑ
Στα τουρκικά για να εκφράσουμε την έννοια "αμέσως όταν", "με το που" χρησιμοποιούμε την μετοχή (κατάληξη) -ince, -ınca, -unca, -ünce.
Η μετοχή αυτή δηλώνει όρο.
Χρησιμοποιείται σε ταυτοπροσωπία και ετεροπροσωπία.
Στην άρνηση δηλώνει όρο.
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
Στη ρίζα του ρήματος κολλάει η κατάληξη -ince/-ınca/-unca/-ünce, ανάλογα με τη φωνητική αρμονία. Όταν η ρίζα του ρήματος τελειώνει σε φωνήεν τότε ανάμεσα στη ρίζα και στη κατάληξη αναπτύσσεται το γράμμα y.
Ρίζα ρήματος + (y) + -ince/-ınca/-unca/-ünce
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Για να δούμε πως θα πούμε "Αμέσως όταν βγεις από το σπίτι ενημέρωσε"
Evden çık + ınca haber ver = Evden çıkınca haber ver
Όπου:
Evden: από το σπίτι
çıkınca: αμέσως όταν βγεις (το ρήμα είναι το çıkmak και η ρίζα του το çık-. Σε αυτή κολλάει η κατάληξη ınca για να δώσουμε το νόημα "αμέσως μόλις βγεις")
haber ver: ενημέρωσε (προστακτική β' προσώπου)
Βλέπουμε πως καταλαβαίνουμε το πρόσωπο από το ρήμα. Στην παραπάνω περίπτωση από το ρήμα haber ver (προστακτική β' προσώπου)
ΤΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΙΑ - ΕΤΕΡΟΠΡΟΣΩΠΙΑ
Είπαμε στην ταυτοπροσωπία ότι καταλαβαίνουμε το πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται η μετοχή από το κύριο ρήμα.
Τι γίνεται όμως στην ετεροπροσωπία;
Στη περίπτωση της ετεροπροσωπίας τότε αναφέρεται υποχρεωτικά το πρόσωπο της μετοχής και ΔΕΝ παραλείπεται.
Παράδειγμα ταυτοπροσωπίας:
Evden çıkınca haber ver
Το haber ver είναι β' πρόσωπο προστακτικής και στο çıkınca δεν προηγείται κάποιο άλλο πρόσωπο ή αντικείμενο. Επομένως έχουμε ταυτοπροσωπία.
Ποιος αμέσως όταν βγει από το σπίτι; Εσύ
Τι να κάνεις εσύ; Ενημέρωσε
Παράδειγμα ετεροπροσωπίας:
Το παραπάνω παράδειγμα μπορούμε να το δούμε και με ετεροπροσωπία
Kardeşin evden çıkınca haver ver
Το haber ver είναι β' πρόσωπο προστακτικής. Μπροστά όμως από το çıkınca υπάρχει το υποκείμενο της μετοχής Kardeşin. Επομένως:
Ποιος αμέσως όταν βγει από το σπίτι; Kardeşin (ο αδερφός σου)
Ποιος θα ενημερώσει; Εσύ
Έτσι η μετάφραση έχει ως εξής: Αμέσως όταν βγει ο αδερφός σου από το σπίτι ενημέρωσε
ΑΡΝΗΣΗ ΜΕΤΟΧΗΣ
Η άρνηση σχηματίζεται με την προσθήκη στη ρίζα του ρήματος της αρνητική κατάληξης ma/me. Στη συνέχεια κολλάει το γράμμα y και ακολουθεί η κατάληξη -ince/-ınca.
Ρίζα ρήματος + ma/me +y + -ince/-ınca
Είπαμε στην αρχή ότι στην άρνηση η μετοχή δηλώνει όρο:
Çalışmayınca yapamazsın
(Όσο δεν προσπαθείς δε θα μπορέσεις να το κάνεις)
ΑΣΚΗΣΗ
Πως θα πούμε στα τούρκικα χρησιμοποιώντας τη μετοχή -ince :
α. Αμέσως όταν έρθει το καλοκαίρι θα πάμε στη θάλασσα.
β. Τα απογεύματα αμέσως όταν επιστρέφω από τη δουλειά στο σπίτι τρώω
Η απάντηση έχει αναρτηθεί. Αφού λύσετε την άσκηση μπείτε στο Μενού/Ασκήσεις και επιλέξτε το Μάθημα 101