ΜΑΘΗΜΑ 42: ΑΟΡΙΣΤΟΣ (ΕΡΩΤΗΣΗ - ΑΡΝΗΣΗ)

ΓΕΝΙΚΑ

Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε τη χρήση και την κατάφαση του αόριστου. Σήμερα θα δούμε τον σχηματισμό της ερώτησης, της άρνησης και την αρνητικής ερώτησης.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Η ερώτηση του αόριστου σχηματίζεται αν μετά το ρήμα, το οποίο βρίσκεται στον αόριστο, προσθέσουμε την ερωτηματική λέξη mi (ανάλογα με την φωνητική αρμονία) και το ερωτηματικό.

Έχουμε λοιπόν:

ΡΙΖΑ ΡΗΜΑΤΟΣ + ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ + ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ MI?

Ρίζα + -di -dı -du -dü + Προσωπική κατάληξη mi/mı/mu/mü ?

Θα πάρουμε το ρήμα που χρησιμοποιήσαμε και στην κατάφαση στο προηγούμενο μάθημα για να δούμε ένα παράδειγμα στην ερώτηση.

izlemek = izle + di + m = izledim mi?

( ρίζα) (κατ. αορίστου) (προσ. καταλ)

Ομοίως:

izledin mi?

izledi mi?

izledik mi?

izlediniz mi?

izlediler mi?

Δε ξεχνάμε ότι:

Όταν η ρίζα του ρήματος λήγει σε h, ç, f, ş, t, k, p, s, τότε η κατάληξη του αορίστου -di -dı -du -dü τρέπεται σε -ti -tı -tu -tü

ΑΡΝΗΣΗ

Η άρνηση του αόριστου σχηματίζεται αν στη ρίζα του ρήματος προσθέσουμε την αρνητική κατάληξη -me/-ma (ανάλογα με την φωνητική αρμονία), στη συνέχεια της κατάληξης αορίστου και τέλος της προσωπικής κατάληξης αορίστου.

ΡΙΖΑ ΡΗΜΑΤΟΣ +ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ+ ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ + ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Ρίζα + -me/-ma + -di -dı + Προσωπική κατάληξη

ΦΩΝΗΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΗΞΗΣ ΑΟΡΙΣΤΟΥ

Πότε η αρνητική κατάληξη αορίστου γίνεται me και πότε ma; Για όσους δε θυμούνται υπενθυμίζουμε:

- Όταν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι -e, -i, -ü, -ö τότε γίνεται me.

- Όταν το τελευταίο φωνήεν της ρίζας του ρήματος είναι -a, -ι, -u, -o τότε γίνεται ma.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ

Επίσης παρατηρούμε ότι καθώς η αρνητική κατάληξη αορίστου είναι μόνο -me/ -ma η κατάληξη αορίστου περιορίζεται μόνο από άποψη φωνητικής αρμονίας μόνο σε -di -dı.