ΓΕΝΙΚΑ
Ας δούμε πως λέμε "ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ" και "ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ" δηλαδή "ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ" ή "ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ" χρησιμοποιώντας το gerek.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ - ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ - ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ
Την έννοια "χρειάζεται", "υπάρχει ανάγκη" την εκφράζουμε με το gerek var.
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
- Το υποκείμενο μπαίνει στη γενική
- Στη ρίζα του θέματος κολλάει το ma/me, στη συνέχεια οι καταλήξεις κτήσης και στη συνέχεια η ΔΟΤΙΚΗ
- Στο γ΄ ενικό πρόσωπο και στο γ' πληθυντικό πρόσωπο ανάμεσα στην κατάληξη κτήσης και στη δοτική αναπτύσσεται το γράμμα n
Υποκείμενο+Γενική Ρίζα Ρήματος + ma/me + κατάληξη κτήσης +(n)+ Δοτική gerek var
Χρειάζεται να πάω νωρίς στο σπίτι
(Benim) eve erken gitmeme gerek var
Δηλαδή
Eve erken git + me + m + e gerek var
(κτήση α΄ ενικού) (Δοτική)
Έτσι έχουμε σε όλα τα πρόσωπα
Eve erken gitmeme gerek var
Eve erken gitmene gerek var
Eve erken gitmesine gerek var
Eve erken gitmemize gerek var
Eve erken gitmenize gerek var
Eve erken gitmelerine gerek var
ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ - ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ - ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ
Η άρνηση σχηματίζεται με τρεις διαφορετικούς τρόπους
1ος ΤΡΟΠΟΣ
GEREK YOK
Υποκείμενο+Γενική Ρίζα Ρήματος + ma/me + κατάληξη κτήσης +(n)+ Δοτική gerek var
Το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης δεν παίρνει άρνηση καθώς το gerek ακολουθείται από το yok (η άρνηση δηλαδή πηγαίνει στο gerek με το yok)
Έχουμε λοιπόν:
Δεν χρειάζεται να πάω νωρίς στο σπίτι
(Benim) eve erken gitmeme gerek yok
Δηλαδή
Eve erken git + me + m + e gerek yok
(κτήση α΄ ενικού) (Δοτική)
Έτσι έχουμε σε όλα τα πρόσωπα
Eve erken gitmeme gerek yok
Eve erken gitmene gerek yok
Eve erken gitmesine gerek yok
Eve erken gitmemize gerek yok
Eve erken gitmenize gerek yok
Eve erken gitmelerine gerek yok
2ος ΤΡΟΠΟΣ
GEREKLİ DEĞİL
Υποκείμενο+Γενική Ρίζα Ρήματος + ma/me + κατάληξη κτήσης gerekli değil
H διαφορά του σχηματισμού με gerekli değil σε σχέση με το gerek yok είναι ότι στο gerekli değil το ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης δεν συντάσσεται με δοτική. Δεν παίρνει καμία πτώση.
Έχουμε δηλαδή
(Benim) eve erken gitmem gerekli değil
Δηλαδή
Eve erken git + me + m gerekli değil
(κτήση α΄ ενικού)
Έτσι έχουμε σε όλα τα πρόσωπα
Eve erken gitmem gerekli değil
Eve erken gitmen gerekli değil
Eve erken gitmesi gerekli değil
Eve erken gitmemiz gerekli değil
Eve erken gitmenize gerekli değil
Eve erken gitmelerine gerekli değil
Εκτός από το gerekli değil μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακριβώς με τον ίδιο τρόπο και νόημα τα
şart değil
lazım değil
Eve gitmem gerekli değil = Eve gitmem şart değil = Eve gitmem lazım değil
3ος ΤΡΟΠΟΣ
GEREKMİYOR
Σε αυτή την περίπτωση το gerek μπαίνει στην άρνηση ενεστώτα γ΄ ενικού προσώπου
Υποκείμενο+Γενική Ρίζα Ρήματος + ma/me + κατάληξη κτήσης gerekmiyor
Έχουμε δηλαδή
(Benim) eve erken gitmem gerekmiyor
Δηλαδή
Eve erken git + me + m gerekmiyor
(κτήση α΄ ενικού)
Έτσι έχουμε σε όλα τα πρόσωπα
Eve erken gitmem gerekmiyor
Eve erken gitmen gerekmiyor
Eve erken gitmesi gerekmiyor
Eve erken gitmemiz gerekmiyor
Eve erken gitmenize gerekmiyor
Eve erken gitmelerine gerekmiyor
Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις έχουν νόημα ενεστώτα, ενεστώτα διαρκείας και μέλλοντα
Ο αόριστος σχηματίζεται με το vardı ή το yoktu ή το gerekmedi ή το değildi ανάλογα με ποιον από τους παραπάνω τρόπους χρησιμοποιούμε.
Έχουμε δηλαδή
Eve erken gitmeme gerek vardı
Eve erken gitmeme gerek yoktu
Eve erken gitmem gerekli değildi
Eve erken gitmem gerekmedi
Η δοτική κολλάει στο ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης όταν στην πρόταση υπάρχει το var ή το yok
ΠΡΟΣΟΧΗ
Το υποκείμενο σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είναι στην ΓΕΝΙΚΗ