ΑΣΚΗΣΗ 1
Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις σύμφωνα με το ελληνικό κείμενο
1. Öğrenci bir compozisyon yazmış ama doğru mu degil mi bilmiyor. Bu öğrenci ne yapmalı?
Αυτός ο μαθητής πρέπει να βάλει τον δάσκαλό να ελέγξει την έκθεσή του και να του διορθώσει τα λάθη του.
Απάντηση: Bu öğrenci öğretmene kompozisyonunu kontrol ettirmeli ve yanlışlarını düzelttirmeli
Όπου:
- Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο: öğretmen.Σύμφωνα με το κανόνα σχηματισμού μπαίνει στη δοτική και γίνεται öğretmene
- kompozisyonunu: Τη έκθεσή του. Στη λέξη kompozisyon κολλάει η κατάληξη κτήση γ ενικού προσώπου -u. Βάση νοήματος πρέπει να είναι οριστικό αντικείμενο οπότε μπαίνει στην αιτιατική και κολλάει το -u. Ανάμεσα στα δύο u αναπτύσσεται το γράμμα -n.
- kontrol ettirmeli : Στο ρήμα kontrol etmek κολλάει η κατάληξη -tir (ΔΕΣ ΜΑΘΗΜΑ 105) και στη συνέχεια η κατάληξη του πρέπει - meli
- yanlışlarını: όπως και τη λέξη kompozisyonunu. Τα λάθη του. Κολλάει η κατάληξη κτήση γ ενικού προσώπου -ι. Βάση νοήματος πρέπει να είναι οριστικό αντικείμενο οπότε μπαίνει στην αιτιατική και κολλάει το -ι. Ανάμεσα στα δύο u αναπτύσσεται το γράμμα -n.
- düzelttirmeli: Στο ρήμα düzeltmek κολλάει η κατάληξη -tir (ΔΕΣ ΜΑΘΗΜΑ 105) και στη συνέχεια η κατάληξη του πρέπει - meli
2. Ev çok pis. Bulaşıklar birikmiş ve çöpler de atılmalı. Ayrıca mutfak alişverişi de yapılmalı. Bu evde anne baba ve iki çocuk varç Anne kime ne yaptırmalı?
Η μαμά πρέπει να βάλει το μπαμπά να πάει για ψώνια. Η μαμά πρέπει να βάλει το ένα παιδί να πετάξει τα σκουπίδια και το άλλο παιδί να πλύνει τα πιάτα. Η μαμά πρέπει να καθαρίσει το σπίτι.
Απάντηση: Anne babaya alişverise çıkarmalı. Anne bir çocuğa çöpleri attırmalı ve diğer çocuğa da bulaşıkları yıkatmalı. Anne evi temizlemeli.
Όπου:
- Anne babaya alişverise çıkarmalı
Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο:babaya (σε δοτική).
Çıkarmalı: Το ρήμα çıkmak γίνεται μεταβιβαστικό με την κατάληξη -ar (ΔΕΣ ΜΑΘΗΜΑ 105). Στη συνέχεια η κατάληξη του πρέπει - meli
- Anne bir çocuğa çöpleri attırmalı ve diğer çocuğa da bulaşıkları yıkatmalı
Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο:bir çocuğa και diğer çocuğa. Και τα δύο στη δοτική
Η λέξη çöpleri πρέπει να μπει σε αιτιατική γιατί είναι οριστικό αντικείμενο.
Αttırmalı:Το ρήμα atmak παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη -tır και στη συνέχεια η κατάληξη του πρέπει - meli.
Η λέξη bulaşıkları πρέπει να μπει σε αιτιατική γιατί είναι οριστικό αντικείμενο.
Υıkatmalı: Το ρήμα yıkamak παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη -t και στη συνέχεια τη κατάληξη του πρέπει - meli.
Εδώ δεν έχουμε μεταβιβαστικό ή αναθετικό ρήμα.
3. Öğretmen öğrencilerin daha iyi Türkçe konuşmasını istiyor. Öğretmen öğrencilerine neler yaptırabilir?
Ο δάσκαλος μπορεί να βάλει τους μαθητές του να κάνουν περισσότερες εργασίες. Ο δάσκαλο πρέπει να βάλει τους μαθητές του να μιλάνε πιο πολύ.
Απάντηση: Öğretmen öğrencilerine daha fazla ödev yaptırabılır. Öğretmen öğrencilerine daha fazla konuşturmalı
Όπου:
- Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο: öğrencilerine
- Yaptırabılır: Το ρήμα yapmak παίρνει τη μεταβιβαστική κατάληξη tır. Ακολουθεί η κατάληξη μπορώ abıl και στη συνέχεια η κατάληξη του τρίτου ενικού προσώπου του ενεστώτα διαρκείας.
- konuşturmalı: Το ρήμα konuşmak παίρνει την κατάληξη tur και στη συνέχεια τη κατάληξη του πρέπει - malı.
4. Anneler çocuklarının iyi beslenmesi ister. Bunun için ne yaparlar?
Οι μητέρες βάζουν τα παιδιά τους να τρώνε υγιεινά φαγητά, πολύ γάλα και χυμούς να πίνουν και συχνά να αθλούνται.
Απάντηση: Anneler çocuklarına sağlıklı yemekler yedirir, bol bol süt ve meyve suyu içirir, sık sık spor yaptırır
όπου:
- Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο (σε δοτική): çocuklarına
- Υedirir: Το ρήμα yemek παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη dir. Ακολουθεί η κατάληξη γ' ενικού προσώπου ενεστώτα διαρκείας.
- İçirir: Το ρήμα içmek παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη ir. Ακολουθεί η κατάληξη γ' ενικού προσώπου ενεστώτα διαρκείας.
- Spor yaptırır: Το ρήμα spor yapmak παίρνει την κατάληξη tır. Ακολουθεί η κατάληξη γ' ενικού προσώπου ενεστώτα διαρκείας.
5. Saçlarımdan çok sıkıldım. Na yapayım?
Πήγαινε σε ένα κομμωτήριο και βάλε τη κομμώτρια να σε κουρέψει και το χρώμα τους να αλλάξει.
Απάντηση: Bir kuaföre git, ve kuaföre saçlarını kestir ve boyasını değiştir
Όπου:
- Αυτός που κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο (σε δοτική): kuaföre
- Kestir: Το ρήμα kesmek παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη tir. Το ρήμα είναι στην προστακτική β' ενικού προσώπου και γι' αυτό δεν ακολουθεί καμία άλλη κατάληξη.
- Değiştir: Το ρήμα değişmek παίρνει την μεταβιβαστική κατάληξη tir. Το ρήμα είναι στην προστακτική β' ενικού προσώπου και γι' αυτό δεν ακολουθεί καμία άλλη κατάληξη.
ΑΣΚΗΣΗ 2
Μετατρέψτε τα παρακάτω ρήματα σε μεταβιβαστικά
açmak - açtırmak
aldatmak - aldatmak
affetmek - affettirmek
almak - aldırmak
anlatmak - anlattırmak
araştırmak - araştırtmak
bağlamak - bağlatmak
başarmak - başartmak
boyamak - boyatmak
ΑΣΚΗΣΗ 3
Διορθώστε τα λάθη σε κάθε πρόταση. Μεταφράστε τες.
1. Elbiseyi terzi diktirecek misin?
Απάντηση: Elbiseyi terziye diktirecek misin?
To φόρεμα θα το ράψεις στο ράφτη;
Αυτός που θα κάνει την ενέργεια, δηλαδή το έμμεσο αντικείμενο είναι ο terzi, επομένως πρέπει να μπει σε δοτική.
2. Dün babama tarafindan odayι ölçtürdüm
Απάντηση:Dün babama odayι ölçtürdüm (δε χρειάζεται η λέξη tarafindan)
Χτες έβαλα τον πατέρα μου να μετρήσει το δωμάτιο
3. Öğretmen bana kitapları bakardı
Απάντηση: Öğretmen bana kitapları baktırdı
Ο δάσκαλος με έβαλε να κοιτάξω τα βιβλία.
4. Annem seni çamaşır yıkatıracak
Απάντηση: Annem sana çamaşır yıkatacak
Η μητέρα μου θα σε βάλει να κάνεις τη μπουγάδα
5. Anneanne babama mektup yazırıyor
Απάντηση: Anneanne babama mektup yazdırıyor
Η γιαγιά βάζει τον πατέρα μου να γράψει γράμμα