ΜΑΘΗΜΑ 24: ΔΟΤΙΚΗ ΠΤΩΣΗ

Δοτική Πτώση (-a/-e)

Χρήση

Η Δοτική Πτώση δηλώνει κυρίως τη κίνηση.

Στα Ελληνικά αντιστοιχεί με τις λέξεις προς, σε.

Συγκεκριμένα δηλώνει κίνηση, προσπάθεια, σκοπό, προτίμηση που κατευθύνεται προς την έννοια που εκφράζεται από το ρήμα.

Eve gidiyorum: [Πηγαίνω (προς) στο σπίτι]

Okula gitmek istiyor: [Θέλει να πάει (προς) στο σχολείο]

Σχηματισμός

Η Δοτική Πτώση σχηματίζεται με την κατάληξη -a, -e ανάλογα με την φωνητική αρμονία.

Έτσι όταν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι -e, -i, -ö, -ü τότε η κατάληξη είναι -e.

Ev + e = eve

Ενώ όταν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι -a, -ı, -o, -u τότε η κατάληξη είναι -a.

okul + a = okula

ΠΡΟΣΟΧΗ

Όταν η λέξη τελειώνει σε φωνήεν τότε μεταξύ αυτού και της κατάληξης Δοτικής Πτώσης αναπτύσσεται το συνδετικό γράμμα -y.

sinema + a = sinema +y +a = sinemaya

ΠΡΟΣΟΧΗ

Όταν η λέξη τελειώνει σε -p, -ç, -t, -k, τότε αυτά τρέπονται σε -b, -c, -d, -g/ğ αντίστοιχα.

-p = -b

-ç = -c

-t = -d

-k = -g/ğ

Με τη δοτική συντάσσονται και ορισμένες προθέσεις όπως:

doğru

kadar

karsı

πχ: eve doğru

Οι Προσωπικές Αντωνυμίες στη Δοτική Πτώση

Όπως κάθε έξη έτσι και οι προσωπικές αντωνυμίες σχηματίζουν τη δοτική πτώση με τη κατάληξη -a, -e.

ΠΡΟΣΟΧΗ όμως:

Το πρώτο και δεύτερο ενικό πρόσωπο δεν σχηματίζεται ομαλά.

Στο τρίτο ενικό πρόσωπο ανάμεσα στην αντωνυμία και τη κατάληξη δοτικής αναπτύσσεται το γράμμα n

ben + e = bene = bana

sen + e = sene = sana

o + a= a +n +a = ona

biz + e = bize

siz + e = size

onlar + a = onlara

ΑΣΚΗΣΗ

Συμπληρώστε τις παρακάτω προτάσεις με Δοτική και το ρήμα στο κατάλληλο πρόσωπο ενεστώτα

Arkadaşlar kafeterya............... git..................

Ben yarın sen............... dön...........................

Sen kedi.......................... bak......................

Biz uçak.......................... bin.......................